học thuyết Lão Tử 3

Lão Tử Tinh Hoa – Thu Giang Nguyễn Duy Cần .
Học Thuyết Lão Tử 3 .

c) Huyền Đồng :
Trong khi nói Đạo là mẹ nuôi của muôn loài :” Hữu danh vạn vật chi mẫu “, ta thấy là hình ảnh của 1 Bà Mẹ lả đầu mối của học thuyết Lão Tử , và Lão Học là là cái học chú trọng về phần Âm . ( Thiên hạ có nguồn gốc , dùng làm Mẹ của thiên hạ . Hễ giữ được Mẹ , thì biết được con . Đã biết được con , trở về với Mẹ ; thân đến chết không nguy )

( Thiên hạ hữu thủy , dĩ vi thiên hạ Mẫu . Kí đắc kì Mẫu , dĩ tri kì Tử . Kí tri kì Tử , phục thủ kì Mẫu . Một thân bất đãi )( chương 52 ) .

Đã biết được con , trở về với Mẹ , là nghĩa làm sao ? “Con “ đây là ám chỉ vạn vật . Sau khi cái học của mình về cái học trục vật mà đi đến cùng tột rồi thì con người lại “ trở về với Đạo “ Cũng như văn minh vật chất mà đến mức cùng tột rồi , bèn sẽ xoay về tinh thần . Bởi vậy mới có người bảo rằng cái học nguyên tử ngày nay của Tây Phương “ trở lại “ gặp gỡ với Huyền Học của Đông Phương .

Vấn đề đồng nhất của Tâm và Vật , Vật Chất và Tinh Thần ... trước những phát minh về nguyên tử lực không còn phải là 1 vấn đề siêu hình nan giải nữa .

Cái kiếp số con người , cũng như của vạn vật là sớm muộn phải “ trở về với Đạo “ ( Các phục qui kì căn ) ( mọi vật trùng trùng , đều trở về với cội rễ của nó cả ) . Trở về được với Đạo , thì người ta mới được “ trường cửu “ , hay nói 1 cách khác , người ta mới thực hiện được cái Chân Tánh của mình , tức là cái mà Lão Tử gọi “ tử nhi bất vong “ ( chương 33 ) .

Nhưng làm sao thực hiện được sự Huyền Đồng ấy với Đạo ? Phải “ kiến tố bảo phác “ , và “thiểu tư quả dục “ , nghĩa là trở về với đời sống giản dị tự nhiên , ít tư riêng , ít tham dục . Công việc này chỉ là bước đầu : Con đường Tâm Trai , gột sạch lòng vị kỉ đủ mọi phương diện :”Vi Đạo nhật tổn , tổn chi hựu tổn , dĩ chí ư vô vi “

( theo Đạo ngày càng bớt , bớt rồi lại bớt , đến mức vô vi )

Vô vi đây là vô dục vậy . Phải dứt bỏ : dứt bỏ cả lề lối suy tư theo la tập Nhị Nguyên , dứt bỏ cả lòng ham muốn riêng tư , dứt bỏ cả cái học trục vật , chạy theo danh lợi bên ngoài ... Dứt bỏ cả cái lòng đèo bòng tham muốn theo những tánh phận bên ngoài ...

Tóm lại , phải dứt bỏ cái ta nhân tạo , giả dối để trở về với cái ta đồng nhất với đạo , trở về thanh tĩnh và vô vi .

Khi mà giai đoạn đầu này được thực hiện đầy đủ , thì mới bước qua giai đoạn “ ngộ Đạo “ . Hễ trí hư cực , thủ tĩnh đốc . Bấy giờ mới có thể hốt nhiên đại ngộ .

Lão Tử không thấy nói về giai đoạn này , vì ông cho rằng “ tri giả bất ngôn , ngôn giả bất tri “ nhưng ông chỉ cho ta biết rằng trong cái trạng thái Huyền Đồng ấy , tất cả mọi sự mọi vật đều hòa lẫn nhau không còn thấy riêng tư , phân biệt nữa .Trước con mắt của người đã thực hiện được sự Huyền Đồng , thì tất cả đều là 1 .

( Giả kì phân , hòa kì quang , đồng kì trần ,,, thị vị Huyền Đồng )

( Bỏ chia phân , hòa ánh sáng , đồng bụi bậm , ấy gọi là huyền đồng ) .

Trong những câu như :” Đại phương vô ngung , đại khí vãn thành ,đại âm hi thanh , đại tượng vô hình “ . ( Vuông lớn không góc , chậu lớn muộn thành ; âm lớn ít tiếng , tượng lớn không hình ).

Hoặc :” kì thượng bất kiểu , kì hạ bất muội ...vô vật chi tượng , thị vị hốt hoảng ... nghinh chi bất kiền kì thủ , tùy chi bất kiền kì hậu ...đều là những chân lý mà ông gượng miêu tả trong những khí huyền hóa , tức là những lúc ông Kiến Độc và Triêu Triệt ..

( trên nó thì không sáng , dưới nó thì không tối ...) (Cái hình tượng của cái không có vật nên gọi là như có mà như không ...) (Đón thì không thấy đầu , theo nó thì không thấy đuôi ) .

Sự Huyền Đồng với Đạo mưu cho con người được 1 sự yên tĩnh và khoan khoái tâm hồn mà không còn có 1 khoái lạc nào khác trên đời so sánh kịp ... Không phải là 1 thứ vui sướng , nhưng là 1 cái gì nhẹ nhàng lâng lâng khác thường mà chỉ có ai đã nếm qua mới ý thức được đôi phần . ( Đạo chi xuất khẩu , đạm hề kì vô vị . Thị chi bất túc kiến , thính chi bất túc văn , dụng chi bất túc kí ) .

( Đạo ra cửa miệng , lạt lẽo vô vị , nhìn không đủ thấy , lắng không đủ nghe , nhưng mà dùng nó không hết ).

Mùi vị của Đạo , đối với những khoái lạc nồng nhiệt trong đời , thì thấy như là lạt lẽo vô vị ,” nhìn không đủ thấy , lắng không đủ nghe “ , nghĩa là không thể nào tả được .

Sự Huyền Đồng với Đạo có đem lại cho con người quyền lực nào chăng ? Có làm cho người được pháp lực phi thường nào không ? Đó là thắc mắc của số đông người học Lão Trang tự hỏi . Bởi vậy , về sau để trả lời câu hỏi ấy , nhóm Đạo gia mới bày ra những câu chuyện Thần Tiên , trong đó Lão Tử được tôn làm Thái Thượng Lão Quân , và Trang Tử được tôn làm Nam Hoa Đại Lão Chân Tiên .

Thực ra vấn đề này không thấy Lão Tử bàn đến , người ta chỉ biết Lão Tử đặt kẻ “ Đắc Đạo “ như 1 Đứa Anh Nhi tuy không làm gì cả mà “ độc trùng không cắn được , thú dữ không ăn được , ác điểu không xớt được “ .

Toàn là lời nói bóng mà ta phải hiểu như thế này :” người đã được Đạo , giống như cái Đức của đứa trẻ sơ sinh : “ kẻ mà đức dầy , giống như con trẻ “ . Chữ Xích Tử đây là ám chỉ cái tâm trạng của đứa trẻ sơ sinh , không dục vọng , bình thản đối với ngoại vật , nên ngoại vật không động được tâm và làm thương sinh . Cho nên mới nói “ độc trùng không cắn được “.

Những danh từ hư ảo , mập mờ ấy khiến người ta hiểu lầm và cho là quyền phép lạ lùng , nhân đó mới có việc tin tưởng bâng quơ sau này của phái Thần Tiên ... Tuy vậy kẻ Huyền Đồng được với Đạo , dù không biết được họ có quyền lực gì khác người chăng , song chắc chắn họ sẽ không giống người đời , từ tư tưởng , tình cảm và hành vi .

Và chắc chắn họ là người không còn đau khổ nữa ,vì chỉ có Bản Ngã mới là nguồn gốc của đau khổ mà thôi . Mà kẻ Huyền Đồng với Đạo là người không còn sống cho mình nữa .

&&&