hữu vi là nguy hại

Lão Tử Đạo Đức Kinh - Nguyễn Hiến Lê biên soạn .

Câu 29
Tương dục thủ thiên hạ nhi vi chi . Ngô kiến kì bất đắc dĩ . Thiên hạ thần khí , bất khả vi dã , bất khả chấp dã . Vi giả bại chi ,chấp giả thất chi .
Cố vật hoặc hành hoặc tùy . Hoặc hư hoặc xuy . Hoặc cường hoặc luy . Hoặc tải hoặc huy . Thịc dĩ thánh nhân khứ thậm khứ xa khứ thái .

Dịch nghĩa :

Muốn trị thiên hạ mà hữu vi thì ta biết là không thể được rồi .Thiên hạ là 1 đố vật thần diệu , không thể hữu vi , không thể cố chấp được . Hữu vi thì làm cho thiên hạ hỏng , cố chấp thì mất thiên hạ .
Sinh vật ( người ) hoặc đi trước (tích cực ) hoặc đi theo ( tiêu cực ) . Hoặc hà hơi ( cho ấm ) hoặc thở ( cho nguội ) . Hoặc mạnh hoặc yếu . Hoặc an hoặc nguy . Cho nên thánh nhân bỏ những cái gì thái quá .
&&&
Đại ý chương này cũng là trị dân nên vô vi tránh cực đoan mà cứ thuận theo tự nhiên . Vì người và việc đời đổi thay vô định , không thể làm theo ý riêng của ta được .
&&&

Ghi nhận :
Tất cả mọi con đường đều đến La Mã , có ý nghĩa là Đạo Đức hạnh Phúc .
Há chi ta phải bắt tất cả mọi người theo 1 con đường riêng của ta ? Mỗi người có những cách suy nghĩ khác nhau , những sức khỏe khác nhau , những chương trình khác nhau . Không thể dồn vào 1 khung cửa hẹp ? Gây sự ùn tắc náo động và chiến tranh .
Làm sai ngược ý muốn ban đầu là đến với hạnh phúc ấm no ?
Hữu vi là áp bức bắt buộc . Rất nhiếu con đường tới hạnh phúc ? Không chì 1 ?
Như vậy trở nên thái quá .
&&&

hãy cho tôi hy vọng

Mấy ông ở ban hội đồng giáo dục quốc gia , trí thức đấy mình !!! mà đóng góp ý kiến cho sự nghiệp giáo dục VN cũng chả ai nghe ? Như nước đổ là khoai ? Thì dân đen như chúng tôi , ý kiến không có kí lô nào !
Thì sao ngày xưa ,ông cha ta có câu : quốc gia hưng vong thất phu hữu trách ?
Chả lẽ bây giờ dân đen không được phép yêu nước ư ?
Thôi rồi vận nước VN đi về đâu ? Giáo dục là căn bản . Mà như 1 mớ rối loạn … Tham nhũng thì như sóng dữ ? Không ai cản nổi !
Chỉ vì tham nhũng đã ăn sâu vào xương tủy ! Mối mọt đục khoét tan nhà nát cửa ! Sơn quét bên ngoài làm chi nữa . Phải thay đổi tận gốc rễ . Nền móng có chắc thì mới an tâm xây dựng đất nước !
Độc đảng mà hợp lòng dân thì mới hay .Còn trái nghịch ý dân thì giết dân …Vì chỉ lo cho 1 thiểu số , còn thì vơ vét cá dân tộc . Chúng ta đã và đang thấy … Ai cũng thấy , nhưng sao không thay đổi được ? Căn bệnh trầm kha ung thư , hết thuốc chữa chăng ? Đã đến lúc thần chết kêu gọi ?
Phải có 1 hội nghị diên hồng ! nếu không sẽ mất nước về tay ngoại bang . Phải làm công trả nợ vay quốc tế ! Phải cắt đất trả nợ vay quá hạn ! Phải cho người làm cu li xứ phi châu . để mà gán nợ vay quá hạn !
Thực dân thời đại mới !

hòa bình ư ? ai cũng mong

Giáo dục như vậy thì khỏi nói .
Nguyễn Duy Cần xứng đáng là thấy của nhân loại .
Thời Bĩ , tiểu nhân đắc chí tiếu hi hi
Quân tử ở ẩn . Xem Chu Dịch Huyền Giải thật là thấm thía .
Kẻ bần cố nông , giai cấp thấp nhất được đứng đầu thiên hạ . Và có quyền ban cho người trí thức những lời nói không thể ngửi được !
Giống như lịch sử , Cao Cầu đứng đầu cả 1 nước , những nhân tài như Lâm Xung , Lỗ Trí Thâm , Tống Giang , và nhiều danh tài khác , Phải bị đi đầy nơi thâm sơn cùng cốc . Biên Cương hẻo lánh .
Nơi cung điện nguy nga , bọn tiểu nhân tham ô , hiếu sắc , cướp đoạt gia tài , ruộng đất của nhân dân .
Và hãm hại trung thần . Bóc lột máu mủ nhân dân .
Không thể có những người can gián như Chu văn An , để giúp giảm bớt sự tàn ác của bọn mặt người dạ thú !
Nhưng theo đúng luật trời đất . Chúng ta đang sống vào thời đại này , thì phải chịu thôi ! Ai biểu số phận như con rùa rụt cổ ! Cũng là do kiếp trước ta sống bê bối , tham tàn . Nay mới chịu hậu quả báo ứng nhãn tiền .
Không có nhân thì sao có quả .Không có lửa thì sao có khói !
Ta là cái quả ta làm kiếp trước . Bọn cầm quyền hiện tại , cũng là đang hưởng cái nhân làm kiếp trước . Đúng là câu nói : Đổi Đời . Đang làm quan , nay bị đi tù . Âu là số phận .Đang giàu , nay bị nghèo .
Còn dân chúng ? Cũng chịu ảnh hướng số phận do kiếp trước làm .
Người xưa bảo , không nên hùa theo kẻ sang giàu để mà tham chút cơm thừa canh cặn mà làm bậy . Sẽ chịu quả báo mà thôi
Không thể tránh được . Lưới trời tuy thưa mà khó lọt .
Hãy tu thân . nếu có ý kiến , hãy tranh đấu 1 cách bất bạo động và ôn hòa .
Chiến tranh là mối hại cho nhân loại
Phải cam chịu ,mà trả cho xong quả báo kiếp trước do mình làm .
Không oán trời , không oán người .
Công lí của trời bao giờ cũng công bằng .
Chi bằng hãy cho tâm hồn ta thanh thản , hòa nhập cùng đất trời . Bò qua hỉ nộ ái ố , tham sân si .
Lấy Đức báo oàn . Cam chịu khổ ải để trả nợ tội ác của kiếp trước .
Chứ đứng lấy oán báo oán , oán oán chập chùng . Lấy máu trả máu , tang thương thêm nguy hại .
&&&
Có 2 cách giải thích . nếu kiếp trước ta làm bậy , thì giờ ta bị nhục , thì quá đúng , ta đang trả nợ .
Còn nếu kiếp trước ta tốt , mà bây giờ vẫn bị đàn áp bóc lột tận xương tủy . Thì cũng ráng chịu đựng , chịu 1 thữ thách của kiếp này . Phật bảo : nếu ta không vào địa ngục thì ai vào ? Hãy tha thứ cho kẻ thù . Như Chúa bảo khi bị đóng đinh trên cây thập tự : Hãy tha thứ cho chúng nó vì không hiểu biết việc chúng nó làm !
Kiếp sau ta sẽ sống hạnh phúc ! nếu ta cứ tranh đấu lại , thì sẽ giống như thú vật mà thôi ! Giết hại lẫn nhau , kiếp trước qua kiếp này , kiếp này qua kiếp sau , và cứ thế chém giết nhau mãi , không bao giờ dứt !
Khổng Tử cũng bảo : Không giận trời , không oán người ! Khi bị cuộc sống vùi dập đau đớn khổ sở hơn 14 năm trời . Lang thang không quê hương . Và triết lí của Khổng Tử cũng bảo . Hãy lấy Đức báo oán . Có thế tương lai mới chung sống hòa bình !
Còn cứ tranh đấu như luật rừng xanh , thì không bao giờ có 1 ngày yên vui . Cho dù sống cả 100 kiếp . Cũng vẫn đau khổ như thường !
Chính ngay nước Mỹ . Cho dù giàu có , nhưng sự bất ổn vẫn dành cho đa số người dân nghèo trong nước , dù mức sống cao hơn dân nước khác . Ngay cả dân trên thế giới cũng bị ảnh hưởng .
Chỉ có vài % dân về hùa theo chính quyền mới có giàu sang .
Lấy bạo lực để dành hòa bình , là chuyện không bao giờ có , Chỉ là bạo lực nối tiếp bạo lực mà thôi !
Chỉ có bất chiến tự nhiên thành ! Dùng nhu thắng cương, dùng nhược thắng cường .
Lão Tử cũng bảo :Ta Không tranh thì ai tranh với ta ? Vì tham danh tham tiền tham quyền , nên tranh dành mưu hại lẫn nhau . Nếu ta không tranh dành mưu lợi , thì sẽ sống hạnh phúc !

KINH DỊCH CHƯƠNG 4.4

DỊCH HỌC TINH HOA – THU GIANG NGUYỄN DUY CẦN
CHƯƠNG 4.4
Tóm lại , luật Tương ứng tương cầu ở đây , gồm có mấy điểm quan trọng sau đây ;
&) Hai vật Tương cầu tương ứng bao giờ cũng phải có chỗ tương hợp , nghĩa là Đồng thanh , Đồng khí thì mới có thể giao cảm phối hợp với nhau mà lập thành quần loại . Nhưng phải cần đến chữ Thời mới thực hiện được .
&) Vật , thì có vật thuộc Âm , hoặc thuộc Dương . Có khi Âm tìm Âm , Dương tìm Dương ( đồng loại ) . Có khi Âm tìm Dương , Dương tìm Âm ( vì lẽ tương cầu tương ứng ) mà xa lìa đồng loại . Đó đều là do sự cấu tạo của tạo vật , của hoàn cảnh chung quanh tùy theo nhu cầu của mỗi lúc khác nhau mà sinh ra . Nhưng cho đúng lẽ , phải có 1 Âm 1 Dương mới tương ứng . bằng cả 2 thuần Âm hay thuần Dương thì không thể ứng .
( Âm ngộ Âm , Dương ngộ Dương , bất ứng . Âm ngộ Dương , Dương ngộ Âm hữu ứng )
&) Vật được Tương ứng tương cầu mà phối hợp với nhau , cũng còn chịu ảnh hưỡng của những vật chung quanh , gần hoặc xa , mà biến đổi nữa . Không có vật nào hoàn toàn độc lập cả . Mỗi quẻ có thể xem như 1 Vũ trụ nhỏ . Trong đó sự sự vật vật liên quan chặt chẽ không khác nào 1 đại Vũ trụ : Thiên nhơn tương hợp hay hợp nhất .
&) Phải lưu ý đến địa vị cũa mỗi hào ( mỗi vật ) trong quần loại của nó . Có khi nó đóng vai trò chủ động , hoặc vai trò bị động , hoặc vai trò liên lạc . Không thể bỏ qua mà không nhận định rõ những điều
ấy .
&) Các hào ( vật ) ấy ở thời kì sơ , ( đầu ), trung ( giữa ) , mạt ( cuối ) , đều có những trạng thái riêng của nó . Sự Tương cầu tương ứng ở mỗi thời kì đều có những đặc tính của thời kì ấy .
&) Lại còn phải lưu ý đến hoàn cảnh thích nghi , gồm tất cả các điều kiện chủ quan và khách quan của nội ngoại hợp lại , gọi chung là Thời Trung . Có thể gọi đó là cơ bản cốt yếu của Dịch .
Mỗi hiện tượng đều phải trải qua 6 Thời tức là đi đến chỗ cùng . Đến Cùng tất nhiên phải có Biến , nghĩa là Biến để tồn tại và hòa hợp đồng nhịp với toàn thể : Sinh sinh chi vị Dịch .

&&&

Ta cũng nên lưu ý đến 2 tính cách Âm và Dương trong các cuộc biến hóa .
Trước hết nên nhớ Âm và Dương là cặp Lưỡng Nhất nghĩa là không có cái nào sinh cái nào , cái nào có trước cái nào , mà cả 2 đồng sinh . Nhưng về công dụng , thì Dương xướng Âm họa . Trong các cuộc biến hóa , bất cứ là 1 hiện tượng nào cũng đều do Dương điều khiển , mà Âm thuận tùng . Dương đi đến đâu thì Âm theo đến đó , cũng như trong y học bảo : Khí dẫn Huyết , Huyết theo Khí vậy .
Dương và Âm không bao giờ bị tiêu diệt … cho nên lúc nào cũng có lúc phản phục . Ở quẻ Phục , có nói : Phục hanh cương phản . ( có phục thời mới hanh thông , vì có hào Dương phản hồi ). Chữ Cương đây ám chỉ Dương , Dương là chủ động , nên sự phản hồi phải do Dương khởi xướng thì mới hanh thông .
Ở quẻ Phục , Dương quy định , Âm thuận tùng . mới có cái luật : thất nhật lai phục . ( 7 ngày lại hồi phản ) . Một hiện tượng nào , như ta đã thấy , đều phải trải qua 6 thời kì , tức là đi đến nước cùng , đi đến 1 vận hay 1 hội , sang đến thời thứ 7 thì dĩ nhiên phải phản hồi . Không phản hồi khi đến mức cùng , thì phải bị tiêu diệt , nhưng Dịch không chấp nhận sự tiêu diệt : Vật bất khả dĩ chung tận …Vật vô bác tận chi lí . ( Vật không thể bị tiêu hủy đến cùng … không cò lí nào vật bị hủy hoại đến cùng ) .

&&&&

Ghi nhận :
Nhưng vẫn có nước Chiêm Thành , và dân Da đỏ Mỹ châu bị tiêu diệt ? thì sao ? Dịch không có ở những nước này ư ? Vì cùng mà không biến thì …?
Vì không biến hóa hòa hợp , mà cứng nhắc chống đối đến cùng chăng ?
Nói trong 1 nước , nếu chỉ có 1 phe phái , thì không lên xuống thuận nghịch mà tồn tại ? Khi tiêu diệt đối phương , thì tự ta cũng tiêu diệt ta luôn chăng ? Âm Dương phải hòa hợp mới sinh sinh bất tận ?
Luật trời vô cùng huyền bí !

&&&&

Muốn hiểu rõ sự phản phục của Âm , ta hãy xét qua 2 quẻ Trạch Thiên Quải và quẻ Thiên Phong Cấu . Còn suy về sự phản hồi của Dương , thì hãy xem qua 2 quẻ Bác và quẻ Phục . Dương cực Âm sinh , Âm cực Dương sinh .
_ _ . __
__ .__
__ . __
__ , __
__ , __
__ , __
__ , _ _

Quải ,Cấu .

&&&&
Quẻ Trạch Thiên Quải có nghĩa là Quyết ( trừ diệt dứt bỏ ) : Quải quyết dã , Cương quyết nhu dã ! Kiện nhi duyệt , quyết nhi hòa .
( Quải nghĩa là quyết , Cương quyết trừ mềm , Mạnh mà vui thuận , cho nên quyết mà hòa )
Ta thấy nơi quẻ Quải , 5 hào dương dồn đến đường cùng hào Âm vào Thượng lục . Âm đã đến cùng , không thể trường cửu mãi , nên phải biến và phản phục “ trở về gốc “ ( phục kì thủy ) trở lại ở nấc dưới hào sơ làm thành quẻ Cấu . Sự phục hồi này thực hiện được là nhờ ở sự gặp được Dương . Nghĩa là quẻ Quải đã biến thành quẻ Cấu , là nhờ Dương vui thuận , cho nên tuy quyết mà hòa . Kiện nhi duyệt , quyết nhi hòa .. Chữ Mạnh ( kiện ) đây là ám chỉ Dương .
Ở quẻ Cấu có câu : Cấu , ngộ dã . Nhu , ngộ cương dã …Thiên địa tương ngộ , phẩm vật hàm chương dã .
( Cấu , tức là gặp gỡ . Mềm ( âm ) mà gặp cứng ( dương ) …Trời đất ( dương và âm ) mà gặp nhau , thì vạn vật mới hiện rõ ra được ).
Âm và Dương gặp nhau trong sự hòa lạc ( hòa dịch , lạc dịch ). Quan hệ là ở chỗ ( hòa ) đó .
Như vậy vai trò của Âm và Dương là : Sinh sinh bất tận . Còn vai trò của Âm là làm cho sự vật hiện ra rõ ràng . Tuy vậy , không có Dương thì Hình cũng không thể hiện , mà không có Âm thì Khí cũng không thể biến má sinh sinh cho được . Hai bên đều phải nương tựa với nhau luôn .
Thử xét 2 quẻ Sơn Địa Bác và Địa Lôi Phục ta sẽ thấy rõ thêm điều đã nói trên .
Bác , Phục :
__ , _ _
_ _ , _ _
_ _ , _ _
_ _ ,_ _
_ _ , _ _
_ _ , __

Trong quẻ Bác , 5 hào Âm lấn hào Dương lên tận cùng . Dương suy nhược , phải bị hủy . Nhưng Dương bị mất ở hào Thượng Cửu để trở lại phục hồi ở dưới sơ hào , làm thành quẻ Phục . Đó là Tử rồi Sinh, Sinh rồi Tử , tức là chỗ mà Dịch gọi là :Sinh sinh chi vị Dịch . Cho nên mới nói : Phục , thì hanh thông , vì Dương được phản phục . ( Phục hanh , cương phản ) . Nghĩa là , phục sinh lại được là nhờ có Dương .
Dương không bao giờ bị diệt , mà Âm cũng không bao giờ mất . Dịch lí không chấp nhận có sự thủ tiêu đối phương để mà đơn phương tồn tại .
Cái Động cực nhỏ ở quẻ Phục , là cái Cơ mà trước đây đã nói . Đó là cái lẽ sống đầu tiên của các cuộc phục sinh trong Trời Đất .
Phục , kì kiến thiên địa chi tâm hồ . Do lẽ Phục mà hiểu thấy được cái Tâm của Trời Đất Âm Dương . Cho nên chả phải ở trong tịnh mà thấy được cái Tâm của Trời Đất , mà chính ở lẽ Phục , tức là nơi cái cơ động tế vi của sơ hào quẻ Phục mới thấy được cái Tâm của Trời Đất . Trình Di nói : Tự cổ Nho giả ngôn tĩnh kiến Thiên Địa chi Tâm , duy mỗ ngôn động nhi kiến Thiên Địa chi Tâm . ( quẻ Phục ).
(Từ xưa nhà Nho họ bảo có Tĩnh mới thấy được cái Tâm của Trời Đất , chỉ riêng có ta đây lại nói rắng chỉ có động mới thấy được cái Tâm của Trời Đất Âm Dương ).
Bởi vậy trong Thuyết Quái Truyện mới có nói : Vạn vật xuất hồ Chấn . Chấn là nội quái của quẻ Phục tức là ám chỉ Dương phục sinh ở hào sơ quẻ Phục . Hào Dương ấy gọi là Cơ . Cho nên Đạo Dịch là Động , không phải Tịnh . Nhưng Động mà không loạn : Ngôn thiên địa chi chí động nhi bất khả dĩ loạn dã .
Cái khó ở Dịch là đây : Tịnh mà không phải hoàn toàn Tịnh tuyệt đối , còn Động không phải là Động vô cương kỉ .

&&&&&&

KINH DỊCH CHƯƠNG 4.3

DỊCH HỌC TINH HOA – THU GIANG NGUYỄN DUY CẦN .
CHƯƠNG 4.3
Nên biết rằng mỗi quẻ là tượng trưng 1 hiện tượng gồm tất cả các sự liên lạc , ảnh hưởng lẫn nhau , cảm thông với nhau giữa các hào cấu tạo nó , trải qua 3 thời căn bản của sự thuỷ chung của các sự vật : sơ , trung , mạt và qua 2 tầng thượng hạ .
Dịch tượng trưng Dương bằng 1 vạch liền (-- ) và Âm bằng 1 vạch nối ( - - ) . Mỗi gạch là 1 hào . Mỗi hào là 1 Thời của sự .
Tỉ như quẻ Kiền :
Ngoại : ( kiền thượng )
Mạt – hào thượng cửu ( hào thứ 6 )
Trung -- hào cửu ngũ ( hào thứ 5 )
Sơ -- hào cửu tứ ( hào thứ 4 )
Nội : ( kiền hạ )
Mạt -- hào cửu tam ( hào thứ 3 )
Trung – hào cửu nhị ( hào thứ 2 )
Sơ -- hào sơ cửu ( hào thứ nhất )
Thời sơ khởi : ở hào dưới chót (gọi là hào sơ cửu )
Thời thứ 2 : đứng trên 1 nấc ( gọi là hào cửu nhị )
Thời thứ 3 : gọi là hào cửu tam. ( 3 hào hạ tầng )
Thời thứ 4 : gọi là hào cửu tứ .
Thời thứ 5 : gọi là hào cửu ngũ .
Thời thứ 6 : gọi là hào thượng cửu ( 3 hào thượng tầng ) .
Nếu là quẻ Âm thì hào đầu gọi là hào sơ lục , và các hào kế gọi là hào lục nhị , lục tam , lục tứ , lục ngũ , thượng lục .
Quẻ Khôn :
Ngoại : ( khôn thượng )
Mạt - - thượng lục ( hào thứ 6 )
Trung - - lục ngũ ( hào thứ 5 )
Sơ - - lục tứ ( hào thứ 4 )
Nội ( khôn hạ )
Mạt - - lục tam ( hào thứ 3)
Trung - - lục nhị ( hào thứ 2 )
Sơ - - sơ lục ( hào thứ nhất )
&&&
Tại sao quẻ Dương thì gọi con số 9 ?
Tại sao quẻ Âm thì gọi con số 6 ?
Là vì con số 9 là con số của lão Dương ; còn con số 6 là con số của lão Âm . Phàm xem quẻ phải xem hào biến : Hữu động hữu đoán , vô động vô đoán . Bởi có già mới có biến , nên dùng lão dương và lão âm mà gọi tên .
Có 3 điểm cần chú ý :
&) Trong 6 thời của Sự , tượng trưng bằng 1 quẻ , hào Âm có thể chen vào chất Dương của quẻ , hoặc hào Dương có thể chen vào chất Âm của quẻ , và nhân đó mà đổi đại thể của quẻ .
Chất Âm hoặc chất Dương ở mỗi hào đều có tính chất đặc biệt khác nhau tuỳ cái Thời và cái Vị của nó . Và các hào đều ảnh hưởng lẫn nhau , hoặc trực tiếp , hoặc gián tiếp .
Ví dụ :quẻ Kiền ,6 hào đều thuộc Dương , và quẻ Khôn 6 hào đều thuộc Âm . Nếu có 1 hào Âm chen vào quẻ Kiền thì lại biến ra quẻ Thiên Hoả Đồng Nhân .
__
__
__
__
_ _
__

Nếu 1 hào Dương chen vào quẻ Khôn , thì trái lại biến thành quẻ ĐịaThuỷ Sư :
_ _
_ _
_ _
_ _
__
_ _

Bàn về ảnh hưởng lẫn nhau , nên để ý đến 3 Thời ,là Sơ ( đầu ) , trung ( giữa ) , Mạt ( cuối ) : tượng trưng thời gian thuỷ và chung của mỗi sự vật . Chia ra 2 tầng Nội , Ngoại là vì Đạo có 2 phần : phần quy định và phần phụ tùng . Dương chủ động , Âm chủ hoạ : nội vi chủ , ngoại vi khách .
&) Không những 1 hào Âm chen vào quẻ Dương , như ở quẻ Kiền , biến cái thể của quẻ Kiền , mà hào đó cũng ảnh hưởng đến những hào gần nhất . Đó là ảnh hưỡng tương cận , như hào cư Trung ảnh hưởng ảnh hưởng những hào Sơ và Mạt .
&)Lại cũng có sự ảnh hưởng vì quần loại giống nhau , như hào Sơ ở Ngoại quái và hào Sơ ở Nội quái ảnh hưởng lẫn nhau . Hào nhị của nội quái và hào Ngũ của ngoại quái ảnh hưởng lẫn nhau . Hào tam của Nội quái và hào Lục của Ngoại quái ảnh hưỡng lẫn nhau .
Như thế , ta thấy rõ nếu hiểu đến căn nguyên của 1 hào trong 1 quẻ thì hiểu được sự biến đổi của hào ấy đối với quẻ . Hiểu được sự liên lạc , ảnh hưởng và cảm thông của hào ấy đối với tất cả 5 hào trong toàn quẻ . Dịch gọi đó là : cực số tri lai , nghĩa là hễ biết rõ đượcsố biến ( cực là biến ) có thể tiên đoán được các sự việc khác sẽ xẩy ra do hào biến này gây nên . Tục ngữ thường nói : Bức dây động rừng , không có sự gì không gây ảnh hưởng đối với toàn thể chung quanh .
Đó là khái quát quan niệm về Dịch trong các cuộc biến chuyển cúa hiện tượng . Nhưng sự biến chuyển cuối cùng ( ở hào thứ 6 ) , tức là ở thời Thượng Cửu hay Thượng Lục là đặc biệt và quan trọng nhất , vì nó chấm dứt 1 cuộc chuyển hóa : Vật cực tắc phản , vật cùng tắc biến .

&&&&&&

Ghi nhận : Thật là hay ho vô cùng : 1 việc làm dù vô tình hay cố ý của ta ,đều gây ảnh hưởng cho mọi người xung quanh . Ý nói là Xã hội . Tí dụ ta thu vén tiền bạc , bỏ đầy túi riêng , dù bằng cách nào , cũng đều làm mọi người xung quanh hao hụt , thiếu thốn . Như nước chảy chỗ trũng . Không phải vô cớ mà khi 1 nước có nhiều đại gia nổi lên , thì đại đa số người nghèo cũng xuất hiện . Gây sự bất mãn của dân chúng . Chính vì thế , khi xưa , người ta tuyên dương chủ nghĩa quân phân tài sản , chia đều cho thiên hạ . Không gây sự giàu nghèo quá xa , mà đưa tới loạn li .
Kinh Dịch là sách gối đầu giường của bậc Minh Quân ,của các quan Tể Tướng và cũng của các quan địa phương , nếu muốn hoá bình thịnh trị , từ trên xuống dưới …
Hiện tại ,1 quan Huyện nhỏ bé ở VN , mà tài sản vô cùng to tát . Do tham ô mà có thôi ? Thử hỏi với đồng lương tối đa 3 triệu 1 tháng ? Làm sao đú ăn , huống hố xây 1 vi la đố xộ ?Tiền đâu ?Do chiếm đất công , tham ô móc ngoặc mà có !
Bởi thế Tham nhũng sẽ đưa VN xuống hố sâu !

&&&&&&

KINH DỊCH CHƯƠNG 4.2

Dịch Học Tinh Hoa – Thu Giang Nguyễn Duy Cần
Chương 4 .2
TRUNG CHÁNH :
Ở quẻ Kiền , Văn ngôn có câu ; Đại tai Kiền hồ ! Cương Kiện Trung Chánh . ( Lớn thay quẻ Kiền ! Cứng bền trung chánh ) .
Có thể nói 2 chữ Trung Chánh là gồm nắm cả then chốt của Kinh Dịch.
Trương Kì Quân , trong : Trung Hoa Ngũ Thiên Niên Sử , có viết : Dịch giả hà dã ! Trung chánh nhi dĩ kĩ ! Sử thiên hạ chi bất trung , quy chi vu trung . Sử thiên hạ chi bất chánh quy chi vu chánh . Trung chánh lập nhi vạn vật nhi vạn biến thông .
Dịch là gì ? là Trung Chánh mà thôi vậy ! Khiến cho việc trong thiên hạ không trung trở về chỗ trung . Khiến cho việc trong thiên hạ không chánh trở về chỗ chánh . Trung chánh mà lập lại đặng rồi , thì cuộc biến hoá của vạn vật được thông vậy .
Nói cho đúng , trong vạn sự vạn vật , không có sự vật gì là không trung , không có sự vật gì là không chánh . Nghĩa là trong những sự bất trung bất chánh đều đã có sự trung chánh của nó rồi . Cho nên mới nói : Không có gì là không quân bình , ngay trong những điều xẩy ra không quân bình , thực sự là những quân bình tạm đang tìm cách lập quân bình chung của sự sự vật vật trên đời . Hay nói 1 cách khác , chính ngay trong những sự vật mất quân bình ta mới thấy rõ luật Quân bình của Trời Đất .
Cái Trung cái Chánh ấy là cái trọng tâm , cái trọng lực khiến cho cặp Âm Dương không bao giờ rời nhau được , vạn sự vạn vật không bao giờ dừng biến hoá .
Hệ từ thượng truyện viết : Biến hoá giả , tiến thoái chi tượng dã . ( Biến hoá là cái tượng tiến và thối ). Nhất hạp nhất tịch vị chi biến , vãng lai bất cùng vị chi thông . ( 1 mớ 1 đóng gọi là biến , qua lại không cùng gọi là thông ).
Hai chữ tiến thôi và vãng lai chỉ cho ta thấy cái động của đạo , không phải là cái động đi về 1 chiều , mà là cái động 2 chiều thuận và nghịch . Tất cả đều bị cái luật Trung Chánh nắm giữ không cho thiên hẳn 1 bên nào : thiên về Âm hay thiên về Dương . Đó là cái luật Phản Phục , 1 cái luật thường hằng bất biến , như trước đây đã có nói qua . Cái luật Trung ấy có thể tượng trưng ở cái trọng tâm bất dịch của 1 cái đòng đưa ( quả lắc ) , nó là luật Quân Bình .
Hào từ quẻ Thái có câu : Vô bình bất bí , vô vãng bất phục . ( không bao giờ có sự bằng phẳng mà không có sự chênh lệch , không bao giờ có sự đi qua mà không có sự trở lại . Nghĩa là trong các sự biến hoá của sự vật , không bao giờ có quân bình , nhưng chính vì sự thiếu quân bình mà luôn luôn có quân bình . Hay nói 1 cách khác , quân bình là 1 định luật vô hình ( hay siêu hình ) .
Tuy không thấy nó làm gì cả , mà chính nó ngự trị và chỉ huy tất cả mọi động tác trên đời . Nói theo nhà Lão , nó Vô vi nhi vô bất vi . Sự vật trên đời mà bình , không còn chênh lệch nữa , thì nước không chảy , mây không bay …vạn sự vạn vật sẽ đều ngưng đọng cả . Đó là cảnh chết . Bởi vậy Lão Tử đã dùng hình ảnh của Nước để tượng trưng Đạo ( hay luật quân bình ) rất khéo và rất khêu gợi .
Hào từ quẻ Phục có câu : Phản phục kì Đạo , thất nhật lai phục , thiên hành dã … Phục , kì kiến thiên địa chi tâm hồ ! ( Phản phục là Đạo , 7 ngày trở lại …đó là sự vận hành của Trời . Hiện tượng Phục cho ta thấy rõ cái Tâm của Trời Đất . )
Nói thiên địa chi tâm là nói đến cái đạo Trung Chánh của Trời Đất Âm Dương . Vì nhờ có cái Trung ấy nắm giữ mà 2 lẽ Âm Dương không thể rời ra . Ở Thoán truyện Hạ có viết : Nhật trung tắc trắc , nguyệt doanh tắc thực , thiên địa doanh hư dữ thời tiêu tức .
Mặt trời đứng bóng rồi thì xế , mặt trăng tròn rồi lại khuyết . Đạo của trời đất Âm Dương là đầy rồi vơi , cùng với thời gian mà tiêu ( mòn lần ) mà tức ( lớn dần ) .
Muốn hiểu cái lí của Trung , phải lấy quẻ Khiêm . Khiêm là cái khuynh hướng của vũ trụ vạn vật bao giờ cũng tìm lập lại quân bình đã mất . Quân bình đây , tức là Trung Chánh vậy .
Lời thoán của quẻ Khiêm có viết : Thiên địa khuy doanh nhi ích khiêm , địa đạo biến doanh nhi lưu khiêm , quỷ thần hại doanh nhi phúc khiêm , nhơn đạo ố doanh nhi háo khiêm .
Đạo Trời làm thiệt cho sự đầy mà làm ích cho Khiêm . Đạo Đất làm cho sự đầy biến đi mà làm hanh thông cho Khiêm . Quỷ thần làm hại cho sự đầy mà giáng phúc cho Khiêm , Đạo Người thì ghét sự đầy mà yêu thích Khiêm .
Dù là thiên đạo , địa đạo , nhơn đạo , quỷ thần … cũng đều ghét đầy mà ưa Khiêm . Nho hay Lão đều như Dịch đạo không ưa sự đầy , vì đầy thì đổ . Nhất là Lão Tử bao giờ cũng đề xướng sự Hậu Kì Thân , Bất cảm vi thiên hạ tiên . Làm căn bản trong vấn đề xử thế .
Lời Tượng quẻ Khiêm có viết : Địa trung hữu sơn : Khiêm , quân tử dĩ bầu đa ích quả , xứng vật bình thi .
Trong đất có núi , ấy là Khiêm , người quân tử theo đó mà bớt cỗ nhiều , thêm cỗ ít , cân lường sự vật để cho sự thi thố được thăng bằng .
Trình Di bàn về đoạn văn trên đây có viết : Không nói núi ở trong đất , mà nói trong đất có núi , là ý muốn nói rằng : trong chỗ thấp kém đã chứa sẵn cái cao cả của nó rồi … cho nên người quân tử xem đó để hễ thấy cao thì hạ xuống , thấy thấp thì nâng lên ,thấy rõ cái nghĩa : nén chỗ cao , nhấc chỗ thấp , bớt chỗ thái quá , thêm vào chỗ bất cập . Đem ra mà thi thố công việc thì rút bớt chỗ nhiều , bù vào chỗ ít … cân nhắc sự nhiều ít mà làm cho sự thi thố được đều nhau , mọi việc được thăng bằng .
Và phải chăng cũng là chỗ mà Lão Tử bảo : Thiên chi Đạo, kì du trương cung dư ? Cao giả ức chi , hạ giả cử chi , hữu dư giả tổn chi , bất túc giả bổ chi . Thiên chi Đạo : tổn hữu dư bổ bất túc .
Đạo trời ư? Khác nào cây cung mà giương lên : chỗ cao thì ép xuống ; chỗ thấp thì nâng lên . Có dư thì bớt đi , có bớt thì bù vào . Đạo của trời là : bớt chỗ dư , bù chỗ thiếu .
Như trước đây đã nói : Hào giả sự chi thời ; cho nên bàn đến chữ Thời , phải bàn đến chữ Hào .

&&&&&&

Ghi nhận :
Luật trời bao giờ cũng thế: bớt chỗ dư bù chỗ thiếu ! Mục đích là mưu cầu hạnh phúc cho nhân dân . Không cho giàu nghèo cách xa nhau , mà gây sự tranh dành chém giết nhau . Bất cứ 1 nước nào , cho dù tiến bộ , nhưng nếu sự phân cách giàu nghèo quá xa , rốt cuộc cũng đem đến sự bất ổn chiến tranh …Cho nên không nên vơ vét cho đầy túi tham , huống hồ là vơ vét đám dân nghèo .
Thế nhưng lòng tham con người bao giờ cũng thắng ! Nghĩa là thời nào cũng có sự phân hoá trầm trọng , đưa tới tranh đấu đầu rơi máu chảy …Nếu không sửa sai , thì loạn sẽ tới .
Thế mới có nói : hết loạn tới trị , và hết trị tới loạn . Trừ phi con người tất cả là Thánh . Không Tham Sân Si !

&&&&&&